Sluitertijd
28160
HomeReisfotografieReisfotografie : Sluitertijd

Reisfotografie : Sluitertijd

Sluitertijd
Sluitertijd : 1/2000. Brandpunt 400mm

Welke sluitertijd is goed…

Als het aankomt op sluitertijd en waar je op moet letten zijn er aardig wat variabelen waar je rekening mee moet houden. Ik noem ze hieronder op en ga er dan stuk voor stuk wat nader op in.

  1. Welke lens gebruikt je? (hoe zwaar is de lens, hoe lang is de brandpuntsafstand enzovoort)
  2. Hoe vast ben jij ter hand?
  3. Hoe snel beweegt je onderwerp?
  4. Hoeveel licht heb je tot je beschikking
Sluitertijd 02
Sluitertijd 1/2000 brandpunt 400mm

Welke lens zit er op je camera

De standaard vuistregel voor het fotograferen is dat je sluitertijd sneller of gelijk moet zijn aan de zoomafstand van je lens. Hele mond vol maar dat betekent kortweg dat als jij een 50mm lens op je camera hebt zitten dan moet de sluitertijd dus minimaal 1/50s of sneller zijn (en sneller is 1/60, 1/125s, 1/250s enzovoort).

Op zich een logische regel want vervang je die 50mm lens voor een veel zwaardere 400mm lens dan heb je een snellere sluitertijd nodig om die lens stil te houden. Hoe lichter de lens (en hoe lichter je camera) des te makkelijker is om ermee te werken met langere sluitertijden uit de hand. Ik hou me daar niet altijd aan, want soms kan het niet anders en dan probeer ik het altijd. Als ik mijn 100-400mm lens op de camera heb zitten (behoorlijk zware combi) en ik zie dat ik met het aanwezige licht niet veel verder kom dan een sluitertijd van 1/125s dan zal ik toch die foto maken.

Sluitertijd 03
Sluitertijd 1/100s. brandpunt 350mm

De foto hierboven is gemaakt met een veel te lange sluitertijd (1/100s) voor de lens die erop zat (100-400mm) maar is toch scherp. Ik leunde tijdens het maken van de foto op een muurtje en voorkwam zo al teveel beweging in de foto. Dat het lang niet altijd lukt blijkt uit de onderstaande foto die gemaakt is met een sluitertijd van 1/20s op een 60mm lens. Als de kinderen stil hadden gestaan dan had het nog wel gelukt maar de bewegingen die zij maakten gecombineerd met de sluitertijd ging duidelijk niet goed.

Sluitertijd 04
Sluitertijd 1/20s op brandpunt 60mm. Canon EOS 10D

Hoe vast ben jij ter hand?

Dit is een belangrijke factor. Sommige mensen weten van zichzelf dat ze nogal wiebelhandjes hebben. Dat betekent dat je extra alert moet zijn op je sluitertijd. Hoe vervelend dat ook is, maar thuiskomen met alleen maar bewogen foto’s; daar wordt je ook niet blij van. Overigens; ik zie regelmatig dat mensen heel slim de camera op de sluitertijd voorkeuze zetten en dan een snelle sluitertijd instellen. Dat klinkt leuk maar werkt helaas niet in de praktijk want als je camera er geen juist diafragma bij kan vinden (en staat te knipperen) dan heb je vervolgens wel een snelle sluitertijd maar een veel te donkere foto)

Sluitertijd 05
Sluitertijd 1/30s. Brandpuntsafstand 24mm

Ik gebruik de sluitertijdvoorkeuze zelf echt zelden tot nooit. Dat is een persoonlijke keuze maar ik vind het gewoon niet prettig werken. Lange sluitertijden gebruik ik meestal als het donker is of als ik ergens binnen aan het fotograferen ben. Soms kom je in situaties die het nagenoeg onmogelijk maken om nog een foto uit de hand te maken.

Ik ben op markten geweest waar het zo donker was dat zelfs op iso 6400 de sluitertijd niet boven de 1/20s uitkwam. Dat is jammer maar dan probeer ik het toch. Zorgen dat er niet teveel bewegende objecten in beeld zijn en vooral proberen ergens tegen aan te leunen. Zorg ook dat je je ellebogen tijdens het maken van de foto stevig tegen je zij aandrukt. Je zult zien dat dat ook al scheelt. Adem in, stevig vasthouden, afdrukken en weer uitademen als je de foto hebt gemaakt… 🙂

Sluitertijd 06
Sluitertijd 1/15s. brandpunt 50mm

Bovenstaande foto vind ik zelf best geslaagd maar is gemaakt op 1/15s wat eigenlijk veel te langzaam was voor de situatie maar ik moest snel reageren, had geen tijd om erover na te denken en nou ja toevalstreffer dus. Leer je eigen beperkingen dus kennen. Dat scheelt al de helft.

Hoe snel beweegt je onderwerp

Sluitertijd 07
Libelle in vlucht 1/500s bij brandpunt 280mm

Als je een landschap fotografeert hoef je geen rekening te houden met beweging van je onderwerp, tenzij het een waterval betreft, een rivier of iets anders met beweging erin maar door de bank genomen is dat statisch. Heb je het over mensen of dieren dan wordt het een heel ander verhaal. Mensen die normaal bewegen of wandelen red je over het algemeen wel met een sluitertijd van 1/60 tot 1/125s. Dat is voor de meeste menselijke onderwerpen snel genoeg. Ga je dieren fotograferen dan heb je vaak te maken met snelle vleugels én als bonus vaak ook nog een lange (en dus zware) lens. Twee dingen waar je dus rekening mee moet houden.

Sluitertijd 08
Sluitertijd 1/320s Brandpunt 400mm

Een kolibri is dan wellicht ook meteen een van de lastigste onderwerpen want zelfs met snelle sluitertijden krijg je de vleugels heel moeilijk scherp! De bovenste kolibri op 1/2000s begint ergens op te lijken maar de foto hierboven met 1/320s heeft onscherpe vleugeltjes hoewel het vogeltje zelf scherp is. En op zich is dat ook absoluut geen drama want beweging geeft ook weer aan hoe snel iets is.

Sluitertijd 09
Sluitertijd 1/5000s Brandpuntsafstand 275mm

En soms is je sluitertijd wel snel genoeg maar ben je zelf gewoon te traag.. 🙂 De foto hierboven was de bedoeling dat ik het duikmoment van de zilverreiger vast zou leggen maar de beste reiger dook zó snel dat ik afdrukte en de halve vogel al onder water was. Door de snelle sluitertijd zijn wel de druppels in de lucht mooi bevroren, maar ja, daar ging het natuurlijk niet om!

Op dat soort momenten is het handig om de motordrive van je camera te gebruiken en snel meerdere foto’s achter elkaar te maken om het juiste moment te vangen.

Sluitertijd 10
Sluitertijd : 1/2000. Brandpunt 400mm

Hoeveel licht heb je tot je beschikking

Uiteindelijk is het zo dat geen licht, simpelweg geen foto is. Een kolibri bij nacht fotograferen (afgezien van het feit dat ze er dan niet zijn, maar dat even terzijde) lukt simpelweg niet want ten eerste zal je camera moeite hebben met scherpstellen en ten tweede krijg je nooit zo’n snelle sluitertijd.

Gaat het om mensen fotograferen en donkere situaties dan kan een flitser soms uitkomst bieden. Ik neem hem meestal niet mee op vakantie want het is weer extra gewicht. Maar je kunt wel veel meer met een flitser doen dan je denkt. Zet je de camera op automatisch en ga je flitsen dan krijg je van die typische lelijke flitsfoto’s maar doe je je iso omhoog (meer bestaand licht wordt meegenomen) en zet je je diafragma open en je sluitertijd wat langer dan normaal, dan kun je echt wel fraaie opnames maken met een flitser.

20090911 MG 0841 1
Sluitertijd 1/25s bij brandpunt 105mm. ISO 1600

Had ik de foto hierboven op de automaat genomen dan was de achtergrond pikzwart geweest en de man waarschijnlijk fel verlicht. Doordat ik de iso hoog heb gezet op 1600 en de sluitertijd op 1/25s heb gezet krijg je een veel natuurlijker resultaat en wordt het bestaande licht in de achtergrond meegenomen. Door de snelle flitstijd wordt beweging bevroren dus je kunt met een gerust hart objecten fotograferen die je normaal met 1/25s niet scherp zou krijgen. Probeer het maar eens uit. Ik zal binnenkort ook nog een stuk schrijven over flitsfotografie.

Volgende keer: Fotograferen in het donker!

Bewaren

  1. Lekker leesvoer voor de zondag ochtend en ik kijk uit naar je stuk over flitsfotografie! Ik ben nog wat stuntelig en onzeker over mijn flitstechnieken simpelweg omdat ik het te weinig gebruik….. Ik bedenk zojuist een goede missie voor de komende tijd 😀

  2. Ontzettend fijne tips! Ik heb sinds een jaar een spiegelreflex en heb een online fotocursus gevolgd om de basistechnieken onder de knie te krijgen. Tijdens mijn afgelopen reis merkte ik dat ik vooral problemen met sluitertijd had en dit artikel verduidelijkt precies de onmogelijkheden waar ik tegenaan liep. Top!

Leave a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

You might also like