Tsunami 2004 – tien jaar geleden

Ik kan me nog heel goed dat moment herinneren dat we voor het eerst hoorden over de tsunami in Azie. We waren net terug gekomen van een reis naar Thailand en omdat een gedeelte van de tsunami ook kwam in het gebied waar we nog zo kort daarvoor waren leek het ook meer indruk te maken. Banda Aceh was een van de gebieden die hard getroffen zijn door het water en de aardbevingen (9.3 op de schaal van Richter) en een totaal van 65.000-75.000 mensen werden gedood in dit gebied alleen. Het totaal in de hele regio was 218.000. Het is raar om hier nu te zien ongeveer tien jaar later en je te realiseren wat er is gebeurd. We bezochten het tsunami museum, zijn naar het enorme vrachtschip geweest dat 5 kilometer uit de kust in een woonwijk werd neergegooid en de vissersboot die nog steeds bovenop een huis ligt. Het tsunami museum was een beetje een teleurstelling, alhoewel ik ook niet kan vertellen wat ik dan eigenlijk had verwacht. Maar het waren vooral een collectie foto’s en een filmpje. Het gebouw zelf kan ook fungeren als evacuatie centrum in het geval van een nieuwe tsunami.

Wat veel indrukwekkender was waren de verhalen van de mensen die het allemaal hebben meegemaakt. En dat zijn er veel, heel veel in dit gebied. Onze gids bijvoorbeeld die ging schuilen in een moskee, de vrouw die zich vastklampte aan een kokosboom en de man die besloot om zijn twee kids in de auto te zetten na de twee zware aardbevingen die vooraf gingen aan de tsunami. Hij was in de auto toen een van zijn kinderen – die door de achteruit aan het kijken was – uitriep dat er een enorme muur van water aan kwam. Een blik in zijn achteruit kijk spiegel en hij reed weg als een idioot, maar overleefde het ter nauwernood wel. Het zijn die verhalen die zoveel meer indruk maken als een museum of een kerkhof.

Het hotel Medan waar wij verblijven heeft nog foto’s hangen van de situatie net na de tsunami. Een boot op het parkeerterrein en een enorme bende aan wrakstukken, auto’s en wat je maar kunt bedenken voor de ingang.

We hebben uit de eerste hand mee mogen maken hoe ongelovelijk heet het hier is. Ik kan me dan ook niet voorstellen hoe het de dagen na de tsunami moet zijn geweest met al die lichamen die in de blakerende zon lagen. Het moet een hel zijn geweest.

De massa graven rondom de stad vertellen het verhaal ook niet echt. In veel gevallen is het niet meer als een grasveld met een steen erop. De stad zelf is inmiddels grotendeels herbouwd en de meeste gebouwen zijn dan ook nieuw. Slecht een aantal zijn blijven staan en gerenoveerd. In de meeste gevallen waren de moskeeen de enige gebouwen die bleven staan. Daar werd net iets meer aandacht aan besteed voor het bouwen als het gemiddelde huis.

Dus ja het was zeker indrukwekkend om in Banda Aceh te zijn maar meer door de verhalen van de overlevenden als door een bezoek te brengen aan de verplichte sites.